Elia Barceló besluit haar misdaadverhaal in Santa Rita: "In mijn romans vermoord ik alleen mannen, en dat is omdat ze dat verdienen."

Voel je je aan het einde van je saga een beetje verweesd, alsof je kinderen het huis uit gaan? Man, het is een beetje triest om de deur dicht te doen als je weet dat je hem voorgoed sluit. Maar je weet ook dat zij, de personages, binnen blijven, dat je terug kunt komen en ze kunt bezoeken wanneer je maar wilt. En ze leven voort in mij. Ik hield heel veel van ze, ik hou nog steeds heel veel van ze. Het is bijna vijf jaar geleden, en als je zoveel tijd in je hoofd hebt, is dat echt triest. Het is net als toen je vroeger naar de haven ging om afscheid te nemen van iemand die ver weg ging, en je wist dat je ze misschien nooit meer zou zien. Maar omdat je nieuwe ideeën krijgt en je zin hebt om andere dingen te doen... nou, dan is het goed.

Dat wil zeggen, het sluit die deur stevig, maar opent er alweer een andere. De saga is al afgelopen; er zijn vier seizoenen en dat is het dan. Een aardige dame bij een leesclub zei tegen me: 'Nou, er zijn twaalf maanden' (lacht). Wat ideeën betreft, wil ik terugkeren naar een van mijn basisthema's, namelijk de kwestie van familiegeheimen die volgende generaties kenmerken, ontdekkingen... En ook het werk aan ons land van de afgelopen veertig jaar. En dan, ik weet het niet, als er in de zomer een briljant idee bij me opkomt dat dit idee overschaduwt, nou, dan ga ik verder met het nieuwe. Dat soort dingen doe ik.

Er waren ook geheimen, en wel heel veel, in deze serie die bijna ten einde loopt. Gaat het in de volgende serie over realisme of fantasy, een ander favoriet genre van je? Het is voor volwassenen en niet voor fantasy. Ik ben bezig met een andere fantasyserie, waar ik vorig jaar aan ben begonnen en die ik moest laten liggen omdat ik andere dingen te doen had. Misschien maak ik die af en ga ik dan verder met een andere, we zullen zien.

Je was een van de eerste auteurs die begon met het schrijven van fantasy, toen het hier nauwelijks een onderwerp was. Voel je je een pionier? (Lacht) Als ik erover nadenk, ja, maar ik denk er meestal niet veel over na. Omdat ik altijd zo ben geweest, heb ik nooit het gevoel gehad dat ik iets bijzonders deed. Ik heb altijd het idee gehad dat fantasy bij het leven hoort en dat het niets vreemds, bijzonders of verzonnens is. Het punt is dat we maar vijf zintuigen hebben om de realiteit om ons heen waar te nemen, maar ik ben ervan overtuigd dat er meer dingen zijn die we niet begrijpen. Dus ik hou van het fantasygenre vanwege de uitdaging en het potentieel voor reflectie. Ik confronteer mijn personages graag met onverwachte dingen en kijk hoe ze reageren. De reactie is volkomen realistisch, maar de trigger kan een geest of een vampier zijn... Je hoeft niet in vampiers te geloven om over vampiers te schrijven, want het leuke is hoe je reageert op iets onverwachts of iets dat onmogelijk lijkt.

Is dat waarom iemand schrijft? Om iets te verzinnen dat niet bestaat? Nou, we weten dat bloedzuigende vampiers niet bestaan. Er zijn anderen die wél bestaan: mensen die energie zuigen, die licht zuigen, die alles zuigen. En ze zijn heel, heel gevaarlijk.

Terugkomend op Afspraak met de Dood, ik denk dat het je stoort dat mensen jouw ding 'gezellige misdaad' noemen, oftewel 'vriendelijke misdaad'. Waarom? Ik denk dat 'gezellige misdaad' niet dekt wat ik doe. Omdat ze niet zo zijn, lieve oude vrouwtjes met snoep en arseen. De problemen die ik in Santa Rita laat zien en de misdaden die ik in Santa Rita laat zien, zijn volkomen serieus en bruut; alle misdaad is bruut. Het feit dat de misdaad plaatsvindt tussen rozen en bougainvillea doet niets af aan de wreedheid van de misdaad zelf. Wanneer je besluit iemands leven te nemen, is het serieus. Het is alleen dat de stijl wat zachter kan zijn, met een vleugje humor. Niet iedereen is depressief en alcoholist. Ik heb het over de rechercheur en het politieapparaat dat we kennen uit misdaadromans, waar het altijd nacht is, ze afval eten, ze alcoholisten zijn... Normale politieagenten zijn mensen zoals iedereen, die hun werk goed doen, maar die zich niet obsederen of hun familie vernietigen om een ​​zaak op te lossen. Als ze klaar zijn met werken, gaan ze met vrienden een paar biertjes drinken. Jeetje, normale mensen. Daarom gebruik ik normale personages in mijn romans, en veel mensen zeggen dat ze gezellig en vriendelijk zijn. Nou, het lijkt me volkomen realistisch: mensen die lachen, ruzie maken, een biertje drinken, een zware dag hebben, hun baas uitschelden, of later beseffen dat ze hulp nodig hebben en het doen... Zo is het leven.

Beleeft misdaadromans een buitensporig en gevaarlijk succes? Nou, er zijn veel clichés, veel herhalingen. Wat ik persoonlijk schandalig vind, is dat er veel romans zijn waarin de details steeds walgelijker en weerzinwekkender worden. En wat er met de slachtoffers, die altijd vrouwen zijn, wordt gedaan, is erger. En de martelingen, het afrukken van hun huid, het met messen inkerven van namen terwijl ze nog leven... Ze verzinnen steeds walgelijker dingen. Blijkbaar is er een publiek dat het accepteert en waardeert. Het is jammer, want het wekt de indruk dat we een maatschappij creëren, en niet alleen in romans, waarin hoe lelijker, aangenamer en gedateerder een nieuwsbericht is, hoe meer clicks het krijgt. Natuurlijk plaatsen journalisten de meest smerige dingen die ze kunnen vinden om clicks te krijgen. En romanschrijvers zeggen: 'Nou, in dit boek, dat zo smerig en zo succesvol was, moet ik iets nóg smerigers doen.' Ik doe die dingen niet, omdat ik ze persoonlijk niet leuk vind, niet als lezer en niet als schrijver.

En als je succes afhing van deze verandering, zou je die verandering van aanpak dan accepteren? Nee, nee, nee. Ik ben wie ik ben, en ik doe wat ik doe, en ik denk, en wat ik denk. En bovendien, ik ben op een leeftijd dat, meid, hoe zal ik het zeggen? Ik eet elke dag en ik eet goed. Ik hoef mezelf niet te verkopen om te overleven. Ik heb een heel fatsoenlijke en fatsoenlijke baan gehad waarmee ik de rekeningen kon betalen. En dat gaf me de vrijheid om altijd te schrijven. Ik was universitair docent en had 62% van mijn plaats. En elke keer dat ze me een volledige baan aanboden, zei ik: 'nee, dank u wel', want anders had ik geen tijd gehad om te schrijven. Zo heb ik mijn vrijheid betaald. Ik heb altijd geschreven wat ik wilde schrijven. Want ik begrijp dat mensen die volledig afhankelijk zijn van wat ze schrijven, doodsbang zijn. Ze zeggen: 'Als de volgende roman niet werkt, hoe moet ik dan de huur betalen?' Dan zien ze dat het de beurt is om te ontleden, dus ontleden ze.

Je personages leven in een gemeenschap, een concept, nu huisvesting zo moeilijk is geworden dat het ofwel achterhaald lijkt of een duister leven verbergt. Stel je een subliminale interpretatie voor van dit idee? Ik had nog niet veel nagedacht over het aspect huisvesting. Ik dacht erover na vanwege de universiteitspersonages die ik beschrijf, die geen cent hebben en die, dankzij hun woonplaats Santa Rita, het zich kunnen veroorloven om naar de universiteit te gaan en elke dag te eten. En in ruil daarvoor werken ze en helpen ze mee. Wat belangrijk was, was om die sprankje hoop te bieden. Ik weet dat het een utopie is en dat dit waarschijnlijk niet werkelijkheid zal worden. Maar het is een manier om te laten zien dat met wilskracht, met vastberadenheid, veel dingen verbeterd kunnen worden. Jong en oud kunnen in harmonie en vreugde samenleven, en samenwerking kan mogelijk worden gemaakt, en solidariteit kan helpen het leven te verbeteren, mensen een beter gevoel over zichzelf te geven. Zeg niet "alleen ik", alleen maar egoïsme, ik en ik. Geef toe, werk samen...

Deze manier van leven is mogelijk dankzij de vrijgevigheid van de hoofdpersoon, Sophia O'Rourke. Heeft Elia Barceló veel goede mensen ontmoet? Ik moet zeggen dat ik me in de loop der jaren heb gerealiseerd dat ik ongelooflijk veel geluk heb gehad. Ik dacht altijd dat mijn situatie normaal was: een familie hebben die van je houdt, je helpt en je beschermt was normaal. Dat het normaal was om leuke vrienden te hebben die je niet verraden. Dat het normaal was om een ​​partner te hebben die je 100% kunt vertrouwen. En nu besef ik dat, jeetje, er mensen zijn die niet zoveel geluk hebben gehad. Dus put ik uit mijn eigen ervaring. Dat de mannen die ik heb ontmoet heel goede mensen waren. Dat ik gelukkig was waar ik was. Nou ja, op de universiteit waren er een paar die niet bepaald aardig waren, maar ik duwde hem altijd weg (lacht). En dat is wat er gebeurde. Als je zo bitter bent en zo'n slecht humeur hebt, vind ik dat niet normaal.

Haar optimisme komt zeker tot uiting in haar romans. Denk ik. Nu voel ik me optimistisch en positief. Er was een tijd dat ik bij mezelf dacht: 'Je bent een volslagen idioot, meid.' En ik heb een vriendin die af en toe tegen me zegt: 'Je bent zo onschuldig dat het pijn doet.' Nou, oké (lacht). En ik heb nog een vriendin die tegen me zegt: 'Zeg nooit nare dingen tegen jezelf,' want dat dringt door. Woorden hebben effect. Hoewel ik niet iemand ben die 'oh mijn god' of 'jeetje' zegt.

Alicia Giménez Bartlett, een andere prominente noir-auteur, is ook geen liefhebber van zachte woorden; ze geeft de voorkeur aan gewaagde. Is dit generatiegebonden? Ja, Alicia is ook erg onbeleefd (lacht). Ik bedoel, in haar gezichtsuitdrukking. Alicia en ik komen min of meer uit dezelfde generatie. In onze tijd werden meisjes opgevoed om verfijnd en elegant te zijn, niet om te vloeken. Om beleefd en aardig te zijn. Voor ons was het een positieve ontwikkeling om te leren net zo slecht te praten als mannen. Met andere woorden, "fuck" kunnen zeggen zonder te blozen. Voor ons was het een prestatie. Nu het niet meer in de mode is... zullen jonge journalisten denken: "Wat zegt die vrouw toch vreselijk?" Daarom moeten we het uitleggen: dit was moeilijk te bereiken.

Bevat Barceló's proza ​​opzettelijk boodschappen, of is het beter om ze te vermijden? Degenen die ze niet opnemen, lopen het risico hun publiek te verliezen. Voor veel mensen is het ideaal om geen mening te hebben over politiek, religie of voetbal, om met niemand in discussie te hoeven gaan. Als je zegt dat iets slecht is en lezers met die politieke overtuiging je werk niet kopen, dan heb je geen lezers meer. Mijn romans hebben altijd een boodschap, omdat ik ervan overtuigd ben dat elke gedachte, handeling of woord politiek is. Je kunt geen werk hebben dat uit woorden bestaat dat dat niet is. Persoonlijk vind ik het schandalig dat je op een bepaalde manier denkt en dat dat niet in je boeken naar voren komt, of dat je het andersom doet omdat het in de mode is of omdat je je er niet aan wilt binden. Daarom ben ik in de loop van mijn leven gestopt met het lezen van veel mensen. Ik had romans gelezen die ik leuk vond, en toen ik hun auteurs ontmoette, besefte ik dat het allemaal een leugen was, dat die persoon in zijn dagelijks leven niet zo was.

Is het moeilijk om die samenhang te behouden in dergelijk creatief werk? Mij lijkt dat niet het geval. Het gaat er gewoon om uit te drukken wat je voelt. Als lezer ben ik geïnteresseerd in het bekijken van de wereld met andere ogen. Ik ben het met sommige boeken eens, met andere vind ik dat ze de weg voor me vrijmaken, en bij de laatste paar zeg ik: 'Deze man is helemaal gek geworden.' En ik lees ze niet meer. Daar is literatuur voor, en authentiek zijn is een waarde. Als lezer heb ik veel boeken onafgemaakt gelaten. Ik ben lang geleden tot de conclusie gekomen dat het onmogelijk is om zelfs maar 10% te lezen van wat er in je favoriete genre verschijnt. Wat je doet, is kiezen wat je denkt dat je iets zal brengen. En als dat niet zo is, laat je het vallen. Het boek is niet voor jou, en jij ook niet voor dat boek. Wat ik doe, is elke roman 10% van zijn totale lengte geven. Als ik tot dat punt het gevoel heb dat het niet voor jou is, laat ik het vallen.

We hebben het weer over je personages. Ben je ook zo dol geworden op de slechteriken, of kun je alleen van de goeden houden? Bij de slechteriken... minder. Bovendien dood ik ze vrij snel. En ze hebben het verdiend. In de serie heb ik één ding expres gedaan: geen vrouwen vermoorden. Ik ben het zat dat vrouwen in soapseries vermoord worden, vooral jonge en mooie. Ik heb mannen vermoord die het op de een of andere manier verdienden. Maar bij misdaden waarvoor je niet naar de politie kunt. Bijvoorbeeld, als je man je heeft opgelicht, kun je niet tegen ze zeggen: 'Hij beloofde me een vasectomie en heeft die niet gekregen, en aangezien hij een kind van iemand anders heeft...' Je kunt nergens heen om te protesteren. 'Je bent een grotere dwaas dan ik, je hebt hem dit en dat gegeven,' zullen ze je vertellen.

Deze categorische houding ten opzichte van vrouwen – ben je niet bang dat het je kritiek of problemen oplevert? Ik maak me helemaal geen zorgen. Bedenk eens: we hebben een paar millennia achter de rug waarin alleen mannen een stem hadden. Vrouwen stonden altijd onderaan. Wij zijn altijd de slachtoffers geweest. Vandaag de dag worden er nog steeds vrouwen vermoord, en het lijkt me dat we nog niet alles bereikt hebben. We hebben een volwaardig recht op gelijkheid, en we willen niet op straat vermoord worden. Als er mensen zijn die dat niet willen lezen of deze vrouw irritant vinden, dan kunnen ze iets anders lezen, zoals voetbalnieuws; dat is echt cool.

De Boekenbeurs is al acht jaar een vast evenement voor je. Hoe heb je het dit jaar ervaren? Wat ik echt fijn vind, is dat er zoveel boeken worden gekocht en gelezen. Er zijn echt lezers. De pers klaagt het hele jaar door dat mensen in Spanje niet lezen. Dat is niet waar, en jongeren lezen veel. En gepensioneerden ook. Dat doet me goed. Lezen gaat niet verloren alleen maar omdat er platforms en televisieprogramma's zijn. En ik vind het geweldig om mensen te ontmoeten die effectief en driedimensionaal hebben gelezen wat ik schrijf. En die een mening hebben. Het geeft me veel zuurstof om door te gaan, want schrijven is best eenzaam. Er zijn niet alleen cijfers, er zijn mensen. Het geeft je een kick.

Is de winter per se het bloedigste seizoen voor misdaadfictie? Dit boek waarmee ik afsluit is winter, maar het is nog steeds lichtgevend. Misdaden kunnen op elk moment gebeuren, net zoals terreur met of zonder licht kan komen. Het gezegde dat hoe donkerder het is, hoe angstaanjagender het is, klopt niet. Je kunt ware horror ervaren in het volle daglicht. Dat is de erfenis van de romantici. Het is zelfs bij zonneschijn net zo triest als je iemand verloren hebt.